Plannen voor nieuwe detectoren
De Virgo-detector in Italië wordt, net als LIGA steeds verder ontwikkeld. Het Nederlandse Nikhef is nauw betrokken bij de ontwikkeling van de methodes en de bouw van de instrumenten. Alessandro Bertolini, Niels van Bakel en Martin van Beuzekom van het Nikhef leveren cruciale bijdragen aan de instrumentatie. Extreem vacuüm in de buizen en de helderst denkbare spiegels maken het signaal van Virgo zeer zuiver.
Detector in Nederland?
De geplande opvolger van Virgo is de Einstein Telescoop. Nederland is in de race om deze te mogen huisvesten in Zuid-Limburg. Hierover zijn gesprekken gaande met de Provincie Limburg en de industrie (Grontmij). Het wordt een onderaardse detector met tien kilometer lange armen: langer dus dan Virgo en LIGO en daardoor nog preciezer en gevoeliger. Jo van den Brand is groot voorstander van de Einstein Telescoop: ‘Het zou fantastisch zijn om dit baanbrekende project in Nederland te hebben, en een enorme stimulans voor de Nederlandse wetenschap, en met forse spin-off naar het bedrijfsleven. Dit is topsectorenbeleid in de praktijk.’
Detector in de ruimte?
Er zijn ook vergevorderde plannen voor een zwaartekrachtsgolventelescoop in de ruimte, de LISA satelliet met lancering rond 2035. De verkenningsmissie LISA Pathfinder werd eind 2015 al gelanceerd om deze ambitieuze plannen voor te bereiden en heeft aangetoond dat de LISA missie technisch haalbaar is
De LISA (Laser Interferometer Space Antenna) is een detector met armen van wel 2,5 miljoen kilometer. Hierdoor kunnen golven detecteert worden met een frequentie tussen de 0,03 mHz en 100 mHz. Deze is detector kan dus signalen van andere frequenties meten en die worden door hele ander bronnen uitgezonden. Bovendien zijn er in de ruimte natuurlijk veel minder storende invloeden dan op Aarde.
Met deze nieuwe detector kunnen superzware zwarte gaten in kaart gebracht worden die langere golflengtes produceren terwijl de korte golflengtes van kleine zwarte gaten nu door de “kleinere” detectoren op Aarde gemeten kunnen worden.
Tot slot kan met deze nieuwe detector ook gemeten worden aan de limieten van de algemene relativiteitstheorie. Voldoen deze superzware zwarte gaten ook aan de theorie van Einstein?